’t kloppend hart van de wáre democratie is…

Zoals beloofd ga ik meer delen over “hoe dan wel?”

Ik begeleid al meer dan 15 jaar organisaties en gemeenschappen in medewerker- en burgerparticipatie. Ik heb daarvoor een handig hulpmiddel ontwikkeld (KoersKaart / KrsKrt) om mensen laagdrempelig in gesprek te brengen, zonder dat zij daarvoor een handleiding of begeleiding nodig hebben.

Mijn voornaamste boodschap is dan ook zeer lang: mensen kúnnen zelf een goed gesprek voeren. Écht!

Dit beginsel, dat mensen zichzelf kunnen organiseren zonder hogere leiding, ben ik gaan doortrekken naar onze samenleving als geheel. Zouden we onszelf kunnen organiseren zonder hogere leiding met een machtsmonopolie? En hoe werkt dat dan op grote schaal?

En op een gegeven moment had ik de sleutel gevonden. Ik kwam het hashtag#Ding op het spoor, de volksvergadering van Nederland, Duitsland en Scandinavië. Daar komt onze uitspraak vandaan “dat is best wel een ding”, want het is niet alleen de vergadering, maar óók het gespreksonderwerp. Het kort geding heeft daar z’n oorsprong, net als mededinging.

Het IJslandse Althing (zoals het parlement daar nog heet) was een jaarlijks festival van een week waar de hele bevolking samenkwam. Dát is democratie! Daar regeert het volk zelf.

Toen klikte het in elkaar en begon ik meer te vinden. In de Atheense democratie, waarvan wij nu menen een moderne versie te hebben, was de volksvergadering (de Ekklessia, wortel van ‘Eglise’) het kloppend hart, waar alle magisters en raden werden benoemd. Wekelijks (!) kwamen daar 5000 burgers bij elkaar (wel enkel de heren des huizes, niet alles was beter) om met elkaar de besluiten te nemen.

De Vetsje in het Russische Nowgorod was de inspiratiebron voor de Sovjet, wat ‘arbeidersraad’ betekent, waarmee in de beginjaren miljoenen Russen zichzelf organiseerden. Jammer dat de Bolsjewieken het allemaal ‘verenigden’ door de oproep van Marx tot centralisatie.

En dan hebben we tot slot nog de Landsgemeinde van de Zwitserse kantons, die nog steeds bestaat.

En het klikte nóg meer toen ik ‘Het sociaal contract’ van Rousseau las uit 1762:
“Deze vergaderingen van het volk, die het staatslichaam beschermen en de regering in toom houden, zijn de gezaghebbers altijd een gruwel geweest: zij sparen dan ook zorgen noch bezwaren, moeilijkheden noch beloften om er de burgers van af te schrikken.” en “Door de volksvergaderingen niet meer toe te staan bijeen te komen (…) maken alle regeringen ter wereld, wanneer zij eenmaal de openbare macht uitoefenen, zich vroeg of laat meester van het soeverein gezag.”

Jazeker, de volksvergadering wordt steeds actief verboden. Bijv. door Karel de Grote. Want anders kón hij niet top-down regeren. Hij móést de autonomie van gemeenschappen om zichzelf te organiseren inperken.

En: hashtag#dingen kunnen opgeschaald via directe vertegenwoordiging, tot op wereldschaal!

Laten we weer hashtag#dingen organiseren. En daarvoor ben ik in gesprek met gemeenten, want daar begint het. Als je ook over Cocracy / Cocratie in gesprek wil, laat het weten!


Reacties

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *