Politiek is een raar ding. Er is ooit in vervlogen tijden een systeem opgezet waarbij de hogere klasse het voor het zeggen had over de onderdanen. En dat systeem hebben we eigenlijk nog steeds (we heten nu officieel “EU-onderdanen”). Maar nu mogen we de mensen in de hogere klasse verkiezen op hun pluche zetels.

De politieke campagnes zijn daarbij toch wel de meest bijzondere verschijnselen van deze moderne tijd.

Stel je eens voor dat we de afgevaardigden van Nederland naar de Olympische spelen ook op deze manier zouden verkiezen: “Ik ga op álle onderdelen medailles winnen.” of “Als het gaat om zwemmen moet je op onze partij stemmen.”

Ik heb persoonlijk weinig met sport (ik geloof niet in ‘strijd’ en ‘spel’ als principe), maar Olympiërs worden gelukkig gekozen op basis van hun prestaties. Op hun kwaliteiten. Omdat ze de beste zijn op een bepaald gebied. Met alleen beloftes en het zweren van trouw aan een partij kom je er gewoon niet. Dan zou er niemand meer aandacht aan besteden.

In de politiek is het precies andersom. De grootste roeptoeters winnen de meeste stemmen. En of je het waarmaakt, doet er niet toe. Verantwoording afleggen doet niemand.

Ik wil je uitdagen om eens na te denken over één politicus, in het huidige of vorige kabinet, Nederlands of Europees (ik haal de VN er maar niet bij, want weet je überhaupt wie Nederland daar ‘vertegenwoordigt’?), die daadwerkelijk een probleem heeft opgelost of een kans heeft verzilverd. Die daadwerkelijk iets heeft geregeld waarmee het leven beter of gemakkelijker is geworden. En dan heb ik het niet over ‘wetten’ of ‘beleid’, denk voorbij het papier. In het échte leven. Bekwaamheid.

Mijn vermoeden is dat je hard moet nadenken. Er zit daar wel degelijk kwaliteit, maar niet zozeer in het oplossen van problemen, maar vooral in het politieke proces. Om stemmen te winnen. Politiek is schijnbaar iets anders dan het oplossen van problemen of het verzilveren van kansen. Er wordt een ‘orde’ gemanaged.

Het is tijd dat we dit antieke systeem, dat nog stamt uit de tijd vóór de afschaffing van de slavernij, gaan veranderen. Want de achterliggende paramidestructuur is nooit afgeschaft, maar in stand gehouden. Waarbij we de gevestigde orde op basis van regels (Rules-based) gaan omvormen naar één die meer is gebaseerd op relaties (Relation-based).

Ik heb daarvoor een voorstel geschreven dat Cocracy / Cocratie heet en daadwerkelijk op de praktijk is gebaseerd. Op verantwoordelijke individuen, vrije verbinding en 100% horizontale verhouding in een wereld van gemeenschappen. Zonder politici die vóór ons beslissen, maar mét mensen die mét elkaar de besluiten nemen en we direct onze eigen vertegenwoordigers selecteren voor grotere ‘dingen’ (volksvergadering).

Het kan écht anders. Maar de vraag is: wíllen we het ook wel echt anders? Of blijven we lekker comfortabel de gevestigde orde herbevestigen? Dat is de keuze die ieder van ons heeft. En het is mijn doel om mensen te doen realiseren dát zij een keuze hebben.