Ik heb bedrijfswetenschappen gestudeerd, dus ik behoor iets te weten en snappen over hoe bedrijven werken. Pas vorige week kwam ik erachter wat de titel CEO (Chief Executive Office) nu eigenlijk écht betekent. Want de ‘executive’ is de láátste in een organisatie die iets uitvoert (executeert), toch? Het zijn toch de mensen op de werkvloer die het werk uitvoeren?

Jazeker, je hebt gelijk. En nee, je hebt het mis. Het is dus precies andersom bedacht! Dat was een eye-opener van heb ik jou daar.

‘Executive’ is afgeleid van de pauselijke decreten van eeuwen geleden, genaamd ‘exequatur’. Want als de paus de vertegenwoordiger van God op aarde is, dan zijn de decreten ook absoluut en dwingend. Zo’n exequatur is vervolgens ‘executoriaal’ en kan ’ten uitvoer worden gelegd’, zoals dit gebeurt bij executoriale titel door een rechter, die op zijn beurt weer is aangesteld door ‘boven’ om recht te mógen spreken op basis van die veronderstelde autoriteit ‘van boven’.

De enige manier om in zo’n systeem iets georganiseerd te krijgen is om aan te nemen dat álles begint en eindigt (de alfa en omega) met het soevereine (superieure, hogere) bestuur (vaak eenhoofdig), de executive, zoals een CEO, want anders kán er niet eens iets ten uitvoer worden gelegd.

Wat hiermee gebeurt, is dat alle besluiten aan de top móéten beginnen. Zo is ons volledige systeem, de ‘Orde’ met opzet opgezet.

Alleen op deze manier kan namelijk een piramidestructuur en piramidespel worden gestart en gehandhaafd. Het maakt dit systeem echter ook enorm log en fragiel. Want alles en iedereen is in basis afhankelijk van die hoogste macht om wat dan ook te mógen doen.

Het logische gevolg is enorme ingewikkeldheid, wat een vrij logisch gevolg van overorganisatie: de afnemende meeropbrengst van elke extra bestuurslaag. Want met elke extra laag zijn exponentieel meer (menselijke) hulpbronnen nodig om de structuur te stutten en steunen.

Het slokt alles op om die ene persoon in de top tot besluiten en executie te laten komen. En de rest ‘daaronder’ wordt verondersteld slechts passief te wachten op de orders van de hogere legerleiding. Het vraagt om een immense administratie om deze delegatie (komt van ‘legaat’, afvaardiging, waar ‘legaal’ ook vandaan komt) mogelijk te maken en in stand te houden. Vandaar ook alle MBA’s (Masters of Business Administration) en het feit dat de regering in het Engels ‘administration’ heet.

De aanname hierachter is dat zo’n organisatie of instituut individualiteit kent. Een persoon is. Daarom zijn er ook ‘rechtspersonen’ uitgevonden. Als personen geen bezit meer mogen zijn, maken we van bezit toch personen? Denk daar maar eens over na. De rechtspersoon (corporatie, van ‘corpus’ – lichaam) zou dus in staat zijn om eigen besluiten te kunnen nemen. Zoals we ook zeggen “De overheid doet…” of “Apple heeft besloten…”.

Vreemd toch? Ik verwonder me hier dagelijks over. Fascinerend! Ik ben benieuwd wat dit inzicht bij jou teweegbrengt. Praat mee in de comments!