Zoals iedereen wel meekrijgt zijn er flinke protesten gaande rondom van alles en nog wat. Vooral de protesten op de universiteiten blinken uit. Voor- en tegenstanders roeptoeteren hun longen leeg en hun protestborden vol. En beide kanten denken dat zij de ‘goeden’ zijn en de anderen de ‘kwaden’. Zo komen we geen steek verder.

Wat allereerst belangrijk is om te snappen is dat beide kanten gelijk hebben én ongelijk. En waar twee honden vechten om een bot…

Laat ik even meegaan in de reductie van ‘links’ en ‘rechts’ in dit geval. Links roept, terecht, dat de heersende macht z’n beste tijd heeft gehad en dat het tijd is voor verandering. Maar, wat die linkse bewegingen vaak niet begrijpen of onderschatten, is dat zij met hun ‘mars door de instituties’ in feite precies hetzelfde doen als wat zij vervloeken.

Animal Farm van Orwell toont dit verschijnsel heel mooi. De boer is verdreven. En de varkens nemen de macht over. En zij maken er pas een échte tirannie van. Zo is het eigenlijk elke revolutie vergaan. De zittende, decadente macht is afgezet en er komt in dezelfde structuur en met dezelfde zetels een frisse, aggressieve macht voor in de plaats die het wel even anders gaat doen. Stalin en Hitler zijn hier allebei sterke voorbeelden van.

Anarchisme (letterlijk: “geen heersers”) is daarom ook onmogelijk. Omdat ze enkel zeggen wat ze niet willen en daarmee enkel vernietigend zijn van aard, trekken zij mensen aan die júíst belust zijn op macht en een shortcut zien naar de macht. Een positie die zij anders nooit hadden kunnen bereiken. De anarchisten begrijpen niet dat zij een broeinest zijn voor dergelijke types. En het komt omdat ze geen antwoord hebben op de vraag “hoe dan wel?”.

Aan de andere kant krijg je dan de ‘rechtse’ beweging, die zich sterk maakt voor de bestaande ‘orde’. De democratische rechtsorde of ‘Rule based world order’. Zij gaan dan de bestaande instituties en de wet (rule by law and order) beschermen tegen deze ‘anarchisten’ die ‘chaos’ brengen.

Maar daarmee komen we ook geen stap verder, want die bestaande ‘orde’ is wel degelijk de kern van het probleem! Deze orde stamt uit de oertijd en komt voort uit voorvaderverering en feodalisme (leenheren – vazallen). Dat deze heersende orde iets ‘moderner’ en ‘globaler’ is geworden doet niets af aan het feit dat het een absolute tirannie is van zichzelf.

Wat dan wel? We moeten écht op een heel andere manier onze samenleving gaan organiseren en dat kan eenvoudiger dan we denken. Maar onze eigen ideologieën zitten alleen compleet in de weg. We kunnen niet verder denken dan wat we kennen, want je weet niet wat je niet weet.

Toch zijn er al talloze voorbeelden uit de geschiedenis hoe het wél kan. En daarover schrijf ik met Cocracy / Cocratie. Het begint en eindigt in ieder geval bij de mensen en níét bij de systemen.

En als we dat niet snappen blijven we van het ene fascisme (bundeling van macht) in het volgende vallen. En daar gaat geen enkele revolutie een verschil in maken.